درباره سکته مغزی چه می دانید؟ به گزارش پایگاه خبری امیدرسان، سکته مغزی (یا اسکته مغزی) یک حالت طبی جدی است که ناشی از قطع یا کاهش خونرسانی به مغز می‌باشد.
این اتفاق ممکن است باعث خسارت به سلول‌های مغزی شود و در نتیجه مشکلات مختلفی در کنترل حرکت‌ها، حافظه، صحبت، بینایی و سایر عملکردهای مغزی ایجاد شود.
برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید به کاردرمانی سکته مغزی مراجعه کنید.
سکته مغزی چیست؟ هر آن چیز که باید درباره سکته مغزی بدانیم؟
در ادامه، مطالبی که باید درباره سکته مغزی بدانید، آورده شده است:
1. انواع سکته مغزی:
– سکته ایسکمیک:در این نوع، خونرسانی به یک قسمت از مغز به دلیل بسته شدن یا کاهش خونرسانی به عروق خونی مختلف متوقف می‌شود.
– سکته هموراژیک: در این نوع، خونرسانی به یک قسمت از مغز به دلیل خروج خون از عروق خونی مختلف به محیط خارج از عروق ایجاد می‌شود.
2. علل سکته مغزی:
– تشکیل یاخته‌ها (پلاک‌های چربی) در عروق خونی (آترواسکلروز). این یاخته‌ها می‌توانند جریان خون را محدود کنند و باعث ایجاد سکته شوند.
– تراکم خون: خون رقیق تر از حد یا خون غلیظ‌تر از حد می‌تواند به افزایش احتمال سکته منجر شود.
3. علائم سکته مغزی:
- – ضعف یا فلج در یک ناحیه از بدن: اغلب در یک نیمه از بدن اتفاق می‌افتد.
- – مشکلات در گفتار: صحبت کردن یا فهمیدن کلمات ممکن است دشوار باشد.
- – اختلال در دید: دید مات یا کاهش دید ممکن است رخ دهد.
- – سردرد شدید: سردرد ناگهانی و شدید ممکن است یکی از علائم سکته مغزی باشد.
عوامل خطر افزایش یابنده سکته مغزی:
– فشار خون بالا: فشار خون بالا یکی از عوامل خطر مهم برای سکته مغزی است.
– دیابت: افراد دیابتی نیز دارای خطر بیشتری برای سکته مغزی هستند.
– سابقه خانوادگی: اگر در خانواده شما سابقه سکته مغزی وجود داشته باشد، خطر شما نیز افزایش می‌یابد.
واحد زمانی برای عملکرد درمانی:
– زمان بحرانی: هرچه سریعتر درمان شروع شود، شانس بهبودی افراد افزایش می‌یابد.
“زمان بحرانی” معمولاً در ۳ ساعت از شروع علائم است.
علایم سکته مغزی
علائم سکته مغزی ممکن است متنوع باشند و بستگی به ناحیه‌ای که در مغز تحت تأثیر قرار گرفته و شدت آسیب دیدگی داشته باشد.
این علائم می‌توانند ناگهانی رخ دهند و نشانگر وضعیت طاری بیماری باشند.
در ادامه، برخی از علائم سکته مغزی آورده شده‌اند:
1. ضعف یا فلج در یک ناحیه از بدن:
– ممکن است فرد احساس کند که یک ناحیه از بدنش ضعیف شده یا فلج شده است. این مشکل معمولاً در یک نیمه از بدن رخ می‌دهد، اما ممکن است تأثیر گذاشته شده‌ی دست یا پا باشد.
2. مشکلات در گفتار:
– فرد ممکن است مشکلاتی در گفتار داشته باشد.
این شامل دشواری در صحبت کردن، ناهمواری در فهمیدن کلمات یا تلفظ غلط کلمات می‌شود.
3. اختلال در دید:
– دید مات یا کاهش دید می‌تواند ناگهانی رخ دهد.
فرد ممکن است دچار دوبینی، کاهش دید در یک یا هر دو چشم یا دیده شدن نورهای فلش کننده باشد.
4. سردرد شدید:
– سردرد ناگهانی و شدید ممکن است یکی از علائم سکته مغزی باشد.
این سردرد معمولاً با ناراحتی شدید همراه است.
5. گیجی یا از دست دادن تعادل:
– فرد ممکن است حس گیجی، لرزش، یا از دست دادن تعادل را تجربه کند.
6. از دست دادن حافظه یا درک:
– سکته مغزی می‌تواند به تخلیه از دسترسی به حافظه و درک فضا منجر شود.
7. احساس درد در ناحیه‌های مختلف:
– در برخی از موارد، فرد ممکن است درد یا سوزش در ناحیه‌های مختلفی از بدن تجربه کند، از جمله درد در قفسه سینه یا درد در ناحیه صورت.
8. علائم تهوع و استفراغ:
– تهوع، استفراغ یا حتی علائمی شبیه به حالت مشابه میگرین ممکن است ظاهر شوند.
9. تغییرات در ضربان قلب و فشار خون:
– تغییرات در ضربان قلب یا افزایش فشار خون نیز ممکن است از علائم سکته مغزی باشند.
در هر صورت، اگر فردی به هر دلیلی احساس کند که ممکن است سکته مغزی داشته باشد، فوراً به اورژانس پزشکی مراجعه کند.
زمان مهم در درمان سکته مغزی است، و تأخیر در درمان ممکن است تأثیر بسزایی بر نتیجه و بهبودی داشته باشد.
راه های درمان سکته مغزی
درمان سکته مغزی باید به سرعت و با دقت اجرا شود تا خسارت به مغز حداقل شود.
درمان سکته مغزی به دو دسته تقسیم می‌شود: درمان فوری (تشخیص و درمان اضطراری) و درمان پسا سکته (توسط تیم درمانی تخصصی).
1. درمان فوری (تشخیص و درمان اضطراری):
– تزریق الی آنتی‌پلاتلت‌ها (tPA): در صورت تشخیص سکته مغزی ناشی از یک توپی پلاک خونی (سکته ایسکمیک)، تزریق tPA به عنوان یک ماده رقیق کننده خون، ممکن است انجام شود.
این ماده می‌تواند پلاک را حل کرده و خونرسانی را به ناحیه آسیب دیده بهبود دهد. اما باید در سریع‌ترین زمان ممکن (در حدود 3 تا 4.5 ساعت از شروع علائم) انجام شود.
– پروسیجرهای اضطراری برای حذف یا کاهش یاخته‌ها: در برخی موارد، جراحی ممکن است برای حذف یا کاهش یاخته‌های خونی انجام شود.
2. درمان پسا سکته (توسط تیم درمانی تخصصی):
– مراقبت در بخش مراقبت‌های ویژه (ICU): بعد از فاز اول درمان، فرد ممکن است به بخش مراقبت‌های ویژه منتقل شود تا تحت نظر مستمر پزشکان و پرسنل درمانی تخصصی قرار گیرد.
– توانبخشی فیزیکی و حرفه‌ای: فرد پس از سکته مغزی ممکن است به برنامه توانبخشی فیزیکی و حرفه‌ای مشغول شود تا عملکردهای فیزیکی و شناختی خود را بهبود بخشد.
– داروها: درمان‌های دارویی ممکن است شامل داروهایی برای کنترل فشار خون، تجویز آنتی‌پلاگلت‌ها، مدرها، داروهای کنترل قند و سایر داروهایی باشد که به بهبودی وضعیت فرد کمک کنند.
– پشتیبانی روحی: سکته مغزی ممکن است تأثیرات روحی و روانی نیز داشته باشد. به همین دلیل، پشتیبانی روحی و مشاوره برای فرد و خانواده می‌تواند بسیار مهم باشد.
– کنترل عوارض جانبی: مدیریت عوارض جانبی نظیر عوارض ادراری، مشکلات تغذیه‌ای و سایر مشکلات جسمی نیز بخشی از درمان پسا سکته مغزی است.
تیم درمانی تخصصی، شامل پزشکان، فیزیوتراپیست‌ها، بخشاطبایان، متخصصان تغذیه و متخصصان روان‌شناسی، به هماهنگی برای تامین بهترین مراقبت برای فرد مبتلا به سکته مغزی درگیر می‌شوند.
همچنین، پیشگیری از سکته مغزی از طریق کنترل فاکتورهای خطر و تغییر در شیوه زندگی نیز اهمیت زیادی دارد.
عوارض سکته مغزی
سکته مغزی یک حادثه جدی است که می‌تواند به عوارض و مشکلات متعددی منجر شود. عوارض سکته مغزی بستگی به میزان و ناحیه آسیب دیده در مغز دارند. در ادامه، برخی از عوارض معمول سکته مغزی آورده شده‌اند:
1. ضعف یا فلج:
– عوارض اصلی سکته مغزی می‌تواند شامل ضعف یا فلج در یک یا چند ناحیه از بدن باشد. این ضعف یا فلج ممکن است در نیمی از بدن یا حتی در یک سوی صورت رخ دهد.
2.مشکلات گفتار و زبان:
– فرد ممکن است مشکلاتی در گفتار و زبان داشته باشد، از جمله دشواری در صحبت کردن، فهم کلمات، یا تلفظ صحیح کلمات.
3. اختلال در دید:
– دید مات یا محدودیت در دید می‌تواند یک عارضه از عوارض سکته مغزی باشد.
4. اختلالات حرکتی:
– عوارض مربوط به حرکت می‌توانند شامل مشکلات در مشی حرکت، لرزش، یا از دست دادن تعادل باشند.
5. عوارض حسی:
– تغییرات در حواس حسی نیز ممکن است رخ دهد، از جمله افزایش حساسیت به نور یا صدا، یا کاهش حساسیت در ناحیه‌های مختلف بدن.
6. سردرد و درد:
– سردرد شدید، خصوصاً در اثر فشار به مغز یا آسیب به عروق خونی، می‌تواند یکی از عوارض باشد.
7. مشکلات حافظه و تمرکز:
– سکته مغزی می‌تواند به مشکلات حافظه و تمرکز منجر شود، که ممکن است در طول زمان بهبود یابد یا به صورت دائمی باقی بماند.
8. اختلالات روانی و اضطراب:
– فرد ممکن است تحت تأثیر عوارض روانی قرار گیرد، از جمله افزایش اضطراب، افسردگی یا تغییر در شخصیت.
9. مشکلات در تغذیه و انکسار:
– اختلالات در یکی از عملکردهای پایه مثل بلعیدن می‌تواند به مشکلات در تغذیه و انکسار منجر شود.
10. سایر مشکلات:
– سایر عوارض ممکن شامل مشکلات در تنفس، عوارض ادراری، مشکلات قلبی، یا تغییرات در فعالیت‌های جنسی باشند.
بهبود وضعیت پس از سکته مغزی ممکن است طول بکشد و نیاز به تیم گروه درمانی متخصص داشته باشد.
به همین دلیل، پشتیبانی خانواده و ارائه مراقبت‌های جامع از مهمترین عوامل در بهبودی و کیفیت زندگی فرد مبتلا به سکته مغزی است.
