به گزارش پایگاه خبری امیدرسان، در خصوص پشتوانه قانونی عفو گسترده رهبری باید گفت: طبق بند ۱۱ از اصل ۱۱۰ قانون اساسی، بخشش محکومان و تخفیف مجازات برای محکومان، باید به پیشنهاد دستگاه قضایی بوده و پس از این پیشنهاد باید به تایید و موافقت مقام معظم رهبری برسد.
با این حال باید دانست که عفوهای پیشنهادی دو حالت دارد: نوع اول آن عفوهای موردی هستند.بعبارت دقیق تر منظور از عفوهای موردی این است که از ابتدا برای هر فرد محکوم یک پرونده قضایی مجزا تشکیل و این پرونده در کمیسیون مرکزی عفو قوه قضائیه مورد بررسی قرار می‌گیرد،
اگر اعضای کمیسیون فرد یا افراد محکوم شده را واجد شرایط عفو تشخیص دهند در مناسبت های مختلف ملی و مذهبی که لیست این مناسبت ها در آیین‌نامه آمده است، اسامی فرد واجد شرایط برای ریاست دستگاه قضایی ارسال و در نهایت با نظر موافق ایشان فهرست نهایی تقدیم مقام معظم رهبری شده و معظم له با عفو یا تخفیف مجازات این افراد موافقت می‌کنند.
این عفو نوع اول است. اما نوع دوم عفوهایی معیاری است. فرق این عفو این است که در عفوهای معیاری پرونده‌های افراد به تفکیک و مجزا و مستقل مورد کنکاش و بررسی قرار نمی‌گیرد بلکه ریاست دستگاه قضایی یک سری معیار برای عفو یا تخفیف مجازات را محضر رهبر انقلاب اسلامی اعلام می‌دارند و بر اساس آن معیارها و در صورت موافقت مقام معظم رهبری، مراجع قضایی شروع به تطبیق معیارهای اعلامی می نمایند و اسامی کسانی که شامل این بخشودگی میشوند را اعلام و نتیجه این رأفت اسلامی را درباره این افراد اِعمال می کنند.
باید دانست که از سال ۱۳۹۷ تاکنون ما هیچگونه عفو معیاری نداشته‌ایم و آخرین مورد ان مربوط به دهه فجر سال ۱۳۹۷ است. تفاوت این دو نوع عفو در این است که در عفو معیاری افراد بسیار بیشتری از محکومان مورد بخشش قرار می‌گیرند.
رئیس قوه قضاییه در ابتدای بهمن سال جاری نامه‌ای را محضر مقام معظم رهبری مرقوم داشتند و درخواست عفو معیاری نمودند که رهبر بزرگوار با این پیشنهاد موافقت نمودند. البته باید دانست که عفو معیاری که در سال جاری صورت گرفته است شامل ۲ بخش است و با عفوهای معیاری گذشته تفاوت هایی دارد.
بخش اول عفوی که امسال صورت می گیرد، معطوف به متهمان و محکومان حوادث اخیر و اغتشاشات اخیر می باشد که از تاریخ ۲۵/۰۶/۱۴۰۱ تا زمان ابلاغ این عفو در جریان حوادث اخیر دستگیر، بازداشت و یا تحت تعقیب قرار گرفته‌اند.
این افراد با داشتن شرایط خاصی که در ادامه به آن اشاره خواهد شد پرونده قضایی آنان در هر مرحله‌ای که باشد اعم از این که حکم صادر شده و یا در جریان باشد با این عفو پرونده آنان مختومه میشود.
حال سوال این است که پرونده چه کسانی با این عفو مختومه میشود؟ پرونده متهمان و محکومان حوادث اخیر که از تاریخ ۱۴۰۱.۶.۲۵ تا زمان ابلاغ این عفو دستگیر، بازداشت یا تحت تعقیب قرار گرفته‌اند در صورت داشتن شرایط ذیل مختومه میشود:
عدم ارتکاب تخریب و احراق عمده تأسیسات دولتی، نظامی و عمومی؛
نداشتن بیش از دو فقره سابقه محکومیت مؤثر کیفری؛
عدم ارتکاب قتل و جرح عمدی؛
اظهار ندامت و تعهد کتبی مبنی بر عدم تکرار جرم عمدی مشابه.
نداشتن شاکی یا مدعی خصوصی یا حسب مورد اعلام رضایت آنان یا جبران ضرر و زیان؛
عدم مباشرت، مشارکت و معاونت در ارتکاب جرائم مستوجب مجازات محاربه افساد فی‌الارض و بغی؛
عدم ارتباط مستقیم با عوامل سرویس‌های اطلاعاتی خارجی؛
عدم عضویت و وابستگی در گروهک‌های معاند و برانداز؛
عدم ارتکاب جاسوسی به نفع اجانب؛
به گزارش امیدرسان، یکی از شروط این عفو این است که افراد مشمول از اقدامات خود ابراز ندامت کرده باشند. طبیعتا ممکن اسست در بین دستگیرشدگان افرادی باشند که از اقدامات خود پشیمان نباشند و تعهد کتبی هم نمی‌دهند. قطعا این افراد نمیتوانند از این رافت اسلامی برخوردار شوند. عفو متهمان و محکومان حوادث اخیر پس از اعلام برائت مرتکبان از اعمال گذشته خویش و تعهد دادن از عدم تکرار آن در آینده و در راستای سیاست های نظام اسلامی صورت می‌گیرد و چنانچه در آینده این افراد برخلاف تعهد خویش عمل کنند دایرۀ عفو نسبت به آنان بسیار مضیق و اِعمال مجازات نیز شدیدتر خواهد بود.
قسمت دوم عفو در خصوص محکومان سایر پرونده‌های کیفری است.
محکومانی که تا تاریخ ۱۴۰۱.۱۱.۲۲ محکومیت حبس آنان قطعی شده باشد و شاکی خصوص هم نداشته باشند با شرایط ذیل مورد عفو قرار می‌گیرند.
۱- باقیمانده محکومیت محکومان به حبس تا یک سال در صورتی که حداقل یک ماه (با احتساب ایام بازداشت) را تحمل کرده باشند؛
۲- سه چهارم محکومیت محکومان به حبس بیش از یک سال تا پنج سال مشروط بر اینکه یک پنجم آنرا تحمل کرده باشند؛
۳- دو سوم محکومیت محکومان به حبس بیش از پنج سال تا ده سال مشروط بر اینکه یک سوم آنرا تحمل کرده باشند؛
۴- یک دوم محکومیت محکومان به حبس بیش از ده سال تا بیست سال مشروط بر اینکه حداقل یک سال حبس را تحمل کرده باشند؛
۵- یک دوم محکومیت محکومان بیش از بیست سال مشروط بر اینکه حداقل دو سال حبس را تحمل کرده باشند؛
۶- باقیمانده محکومیت حبس کلیه محکومان جرائم غیر عمدی؛
۷- باقیمانده حبس زنانی که به حکم قانون سرپرستی یا حضانت فرزندانشان را برعهده دارند مشروط بر اینکه سه سال از حبس خود را تحمل کرده باشند؛
۸- باقیمانده حبس محکومان خانواده معظم شهداء و جانبازان (پدر، مادر، همسر، فرزند) به شرط آنکه در محکومیت تا ده سال حداقل یک پنجم و در محکومیت به حبس بیش از ده سال حداقل پنج سال تحمل حبس نموده باشند؛
۹- باقیمانده محکومیت حبس بیماران صعب العلاج یا لاعلاج که مراتب بیماری آنان مورد تایید کمیسیون پزشکی قانونی قرار بگیرد؛
۱۰- باقیمانده محکومیت حبس محکومان ذکور بالای هفتاد سال و اناث بالای شصت سال به شرط آنکه در محکومیت به حبس غیر از ابد حداقل یک پنجم و در محکومیت به حبس ابد حداقل هشت سال تحمل نموده باشند.
کسانی که به پرداخت جزای نقدی محکوم شده اند آیا از این ارفاق بهره مند میشوند؟محکومانی که صرفاً به لحاظ عجز از پرداخت جزای نقدی در زندان به سر می‌برند نیز اگر شرایط ذیل را داشته باشند مشمول عفو میشوند.
باقیمانده محکومیت جزای نقدی تا پانصد میلیون ریال؛
باقیمانده محکومیت جزای نقدی از پانصد میلیون ریال تا پنج میلیارد ریال در صورتی که حداقل به خاطر جزای نقدی سه ماه تحمل حبس کرده باشند؛
باقیمانده محکومیت جزای نقدی بیش از پنج میلیارد ریال در صورتیکه حداقل یک سال به خاطر جزای نقدى تحمل حبس کرده باشند.
در رابطه با شرایط استفاده از عفو برای متهمان و محکومان این نکته ضروری است که برای استفاده از عفو اخیر شرایطی تعیین شده است که هر کس واجد چنین شرایطی بود با بررسی پرونده مشمول عفو گسترده اخیر خواهد شد.
نداشتن بیش از دو فقره سابقه محکومیت مؤثر کیفری؛
عدم ارتکاب جرم جدید مستوجب مجازات درجه یک تا پنج در زمان محکومیت، اجرای حکم و یا در زمان مرخصی؛
نداشتن شاکی یا مدعی خصوصی و یا جلب رضایت آنان و جبران ضرر و زیان آنان تا آخر سال ١۴٠١.
در معاونت در قتل عمد نیاز به جلب رضایت شاکی نمی‌باشد.
پیشنهاد عفو محکومین اتباع بیگانه منحصراً پس از بررسی موردی در کمیسیون عفو و بخشودگی می‌باشد.
سوال دیگر این است که چه کسانی از این عفو برخوردار نمیشوند؟ پاسخ این است که برخی از محکومان هستند که به علت نوع جرم ارتکابی مشمول عفو و بخشودگی اخیر نمی شوند. این افراد شامل موارد ذیل هستند:
خرید، فروش، توزیع و قاچاق سلاح گرم و مهمات جنگی؛ جرم سرقت و راهزنی؛ جرائم مربوط به مواد مخدر و روانگردان به صورت مسلحانه یا عمده (تریاک و مشتقات آن بیش از یکصد کیلوگرم و هروئین و مواد روانگردان و مشتقات آن بیش از دو کیلوگرم): مباشرت و معاونت در اخلال عمده و کلان در نظام اقتصادی مگر آنکه ظرف شش ماه از تاریخ ۱۴۰۱.۱۱.۲۲ مبادرت به رد مال و عواید ناشی از جرم را پرداخت نماید؛ اختلاس و ارتشاء؛ اسیدپاشی؛ دایر کردن مراکز فساد و فحشا؛ جاسوسی؛ جعل اسکناس و ضرب سکه تقلبی؛ جرائم مستوجب مجازات حدی؛ جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی درجه سه و بالاتر؛ قاچاق مشروبات الکلی؛ قاچاق کالا و ارز سازمان یافته، حرفه‌ای و عمده.
انتهای پیام/
