تا کِی خامفروشی؟ تا کِی تخلیه معادن ارزشمند کشور و هدر دادن ثروت ملی؟ تا کِی جدایی دانشگاه و صنعت؟… اینها دغدغههایی بود که بهجای نمره و مدرک، فکر و ذهن دانشجوی فعال مازندرانی را پر کردهبود. واکنش عملی او اما بیرون گود نشستن و گلایه از این و آن نبود بلکه با وجود دستهای خالی، با انگیزهای قوی قدم در مسیر گذاشت و با مطالعه و تحقیق و تلاش، قدمبهقدم به طرحهای ذهنیاش نزدیکتر شد. حالا ۱۰ سال از آن روزها میگذرد و «علیرضا قمی اَویلی»، مهندس ۳۴ ساله مازندرانی، بهعنوان یک کارآفرین و تولیدکننده خلاق و خوشفکر، جای خود را در صنعت کشور و حوزه سنگهای نوین باز کرده و نانو سنگ ابتکاریاش توانسته جریان خامفروشی رایج در صنایع معدنی کشور را به چالش بکشد. و
«از همان اول، بنا را بر انجام مطالعات و تحقیقات کاربردی گذاشتهبودم و در این میان، بررسی نقاط ضعف محصولات صنعتی موجود و تلاش برای تولید محصولات ابتکاری باکیفیت بالاتر، برایم جذاب زیادی داشت. برای مثال، «طرح تولید الیاف بازالت»، به عنوان الیاف محکمکننده در پلها، صنایع نظامی و ترمز خودروها، یکی از طرحهای ابتکاریام در دوران دانشجویی درواقع، پاسخی برای دغدغههای زیستمحیطی جامعه بود. من طرح تولید الیاف بازالت را برای جایگزینی «آزبست» که مضر بودن آن برای محیط زیست به اثبات رسیده، ارائه کردم. خوشبختانه از آن طرح استقبال شد و با همکاری یک شرکت زنجانی، توانستیم آن را به تولید برسانیم. از آن الیاف در پلها، ترمز خودروها و حتی تجهیزات آتشنشانی استفاده میشد.»
برای «علیرضا قمی اَویلی» ورود به دنیای کار بعد از فارغالتحصیلی در رشته مهندسی شیمی (گرایش مهندسی پتروشیمی)، ورود به دنیای جدید و جذابی بود که در آن میتوانست هرچه بیشتر ایدههای ابتکاریاش را به واقعیت نزدیک کند: «فعالیت در کارخانههای صنعتی، به واقعی و کاربردیتر شدن تحقیقات و آزمایشات من کمک و پنجرههای جدیدی به رویم باز کرد. طرحهایی که برای افزایش بهرهوری در تولید محصولات کارخانهها میدادم، هرکدام جذابیت و اهمیت خودش را داشت اما باید بگویم در این مسیر، آشنایی با دنیای سنگهای نوین، نقطه عطف کار و تحقیقات من بود. از حدود ۸ سال قبل که اطلاعات جالبی درباره سنگهای مصنوعی دریافت کردم که میتوانند جایگزین سنگهای طبیعی در تزیینات ساختمان باشند، شروع به تحقیق در این زمینه کردم.»روستای «آباد»، سکوی پرتاب من شد
«آن روزها از ۶ صبح تا ۳ بعدازظهر در یک کارخانه صنعتی کار میکردم و بهاینترتیب فرصت پیدا کردم از بقیه روز برای تحقیقات خودم استفاده کنم. یک کارگاه کوچک در روستای «فرون آباد» در حاشیه بزرگراه خاوران اجاره کردم و هر روز بعد از تعطیلی کارخانه تا اذان مغرب در آنجا روی تحقیقاتم کار میکردم. در آن کارگاه، بیشتر مشغول سعی و خطا بودم و محصولات مختلف را با هم ترکیب میکردم که ظاهراً هم خروجی خاصی نداشت. دوستان و اطرافیان مسخرهام میکردند و میگفتند: داری وقتت را تلف میکنی. اما برایم اهمیت نداشت چون هدف و برنامه داشتم و برمبنای مطالعاتم کار میکردم.»
آقای مهندس نفسی تازه میکند و ادامه میدهد: «مقالات روز را میخواندم، وب سایت تمام تولیدکنندههای سنگهای مصنوعی در اروپا و آمریکا را رصد میکردم، کلیپهایشان را میدیدم و تجزیه و تحلیل میکردم و حتی از طریق ایمیل با آنها در ارتباط بودم و تلاش میکردم از آنها کسب اطلاعات کنم. بگذریم که بعضیهایشان گفتند چون در ایران هستم، با من همکاری نمیکنند و بعضی دیگر هم اطلاعات سوختهای در اختیارم گذاشتند. البته من از همان اطلاعات بهظاهر ساده و پیشپاافتاده هم نکات مفیدی بیرون کشیدم اما به این نتیجه رسیدم که خودم باید وارد کار و آزمایش شوم.
پول نداشتم دستگاه بخرم، خودم آن را ساختم!
«برای مرحله تولید آزمایشی سنگ نانو، باید تجهیزاتی تهیه میکردم اما مشکل اینجا بود که این کار نیاز به ۲۰ میلیون تومان سرمایه داشت که برای یک کارمند ساده مثل من با حقوق ماهانه ۵۰۰ هزار تومان، پول زیادی به حساب میآمد. اما نهتنها ناامید نشدم و کار را رها نکردم، بلکه تصمیم گرفتم خودم آن دستگاه را بسازم! عکس و فیلم و طرحهای مربوط به دستگاههای مشابه را از اینترنت دانلود و تجزیه و تحلیل کردم. از آن طرف، فتوشاپ و اتوکد و… یاد گرفتم و خودم نقشه دستگاه موردنظرم را طراحی کردم. بعد از آن به تمام ضایعاتیهای آن حوالی سر زدم و ورقههای آهن را کیلویی از آنها خریدم و مشغول کار شدم و بالاخره توانستم دستگاه مخلوط کن، میز ویبره و سایر تجهیزات موردنیاز را فقط با یک میلیون تومان بسازم.»
انگار خاطره جذابی در ذهن جوان خوشفکر داستان ما جرقه زدهباشد، با خنده ادامه میدهد: «همیشه به کارهای فنی علاقه داشتم. از کودکی و نوجوانی، از روی کنجکاوی تمام وسایل خانه را دستکاری میکردم. در این میان، هم خراب میکردم و هم گاهی موفق میشدم وسایل ازکارافتاده را درست کنم. فقط نمیدانم چرا گاهی در پایان کار، بعضی چیزها اضافه میآمد؟!(با خنده) یکبار تلویزیون لامپی خانه خراب شدهبود. پشتش را باز کردم و مشغول شدم. تلویزیون درست شد و تصویرش برگشت اما خب، چند تا پیچ اضافه در دست من باقی ماندهبود!…»
علیرضا قمی برمیگردد به مقطع شیرین موفقیت در ساخت دستگاه تولید نانو سنگ و میگوید: «هیچکس باور نمیکرد. همه میگفتند: تو مهندس شیمی هستی. تو را چه به ساختن دستگاه؟! اما من دستگاه مورد نیاز را ساختهبودم و توانستم با همان دستگاه ساده، سنگ نانو ابتکاریام را تولید کنم. اولین نمونه نانو سنگ تولیدی کارگاه نقلیام را در خانه خودمان نصب کردم. با موافقت و همراهی همسرم و البته با کسب اجازه از صاحبخانه، آن سنگهای کِرِمی را که با رنگ کرم-قهوهای دکوراسیون خانهمان هماهنگ بود، زیر فضای اُپن آشپزخانه نصب کردم. خیلی برایم لذتبخش بود که نتیجه کارم را میدیدم اما این باعث نشد چشمم را روی ایرادات کار ببندم.
وقتی در آزمایش بیرونی، نواقص نمونه تولیدی را در برابر آب، اشعه آفتاب و گرد و غبار پیدا کردم، باز هم تا حدود ۶ ماه از هزینههای زندگی زدم تا بتوانم روی تکمیل این محصول کار کنم. بالاخره بعد از یک سال، به نتیجه نهایی رسیدم و محصول را به مرکز تحقیقات مسکن ارائه دادم و تأییدیه دریافت کردم.»
معادن را تخلیه نکن! از ضایعات هم میتوان به تولید رسید
تاکید جوان خوشفکر داستان ما بر حفاظت از معادن و جلوگیری از برداشت بیرویه از آنها، بالاخره نتیجه داد و توانست به محصولی بر پایه استفاده حداکثری از ضایعات معدنی برسد. حالا نوبت ثبت این محصول ابتکاری بود: «مدتی دنبال یک اسم مناسب گشتم. به فرهنگهای لغت مراجعه کردم و بالاخره در فرهنگ لغات محلی مازندرانی به یک واژه بامسمّا رسیدم؛ «وازیک». و سال ۹۱ محصول ابتکاریام در حوزه سنگهای مصنوعی را با نام «سنگ نانوی وازیک» ثبت کردم.
شاید بپرسید چرا «وازیک»؟ وازیک در گویش مازندرانی به معنای «سنگ ریزه» است و یکی از مهمترین ویژگیهای سنگ ابتکاری من هم این است که برای تولید آن به جای استفاده از معادن کشور و تخلیه آن، از سنگریزههای ضایعاتی در صنعت سنگ (پودر سنگ) استفاده میشود که مقادیر فراوانی از آن در کارخانههای صنعتی وجود دارد و اغلب به هدر میرود. اما فقط این نیست. ازآنجاکه ما در تولید سنگ نانو از این ضایعات بهعنوان پُرکننده استفاده میکنیم، چندان تفاوتی ندارد که این ضایعات چه باشد. من روند تولید را با سایر ضایعات معدنی هم آزمایش کردهام و موفقیتآمیز بوده است. به همین دلیل، خوشبختانه دست ما در تولید این محصول حسابی باز است.»
حالا نخبه جوان مازندرانی از فرصت استفاده میکند و از یک دغدغه همیشگی میگوید: «اگر مجموعهای پیدا شود که روی استفاده از ضایعات معادن و فرآوری آن سرمایهگذاری کند، علاوهبراینکه به تولید محصولات متنوع و مقرون بهصرفه میرسد، به عدم تخلیه معادن کشور کمک فراوانی میشود و جلوی خامفروشی هم تا حد زیادی گرفته میشود.»
آبگُریزی و تنوع ۳۰۰ رنگی؛ مزیتهای منحصربفرد نانو سنگ من
«نانو سنگ وازیک بر اساس فرمولی خاص و با استفاده از فناروی نانو، از ترکیب سیمان، پلیمر و یک پرُکننده معدنی تولید میشود. استفاده از فناوری نانو باعث میشود سنگهای ما علاوهبر داشتن ویژگیهای سنگهای مصنوعی، قابلیتهای منحصربفردی هم داشتهباشد ازجمله ضد گرد و غبار، و «آبگُریز» بودن سطح سنگهاست. فناوری نانو اجازه نفوذ گرد و غبار و آب را به سطح اولیه سنگ نمیدهد. نانو منفذهای ریزی در سطح سنگ ایجاد میکند که اجازه عبور مولکولهای هوا و اجازه تنفس را به سنگ میدهد اما مولکولهای غبار را به دام میاندازد. اگر به ساختمانهایی که نمای سنگ دارند دقت کردهباشید، میبینید بعد از چند سال بافت داخلی سنگهایشان تیره میشود و جلوه خود را از دست میدهد اما این اتفاق برای سنگ نانو نمیافتد چون اجازه نفوذ غبار به عمق سنگ را نمیدهد.
ویژگی آبگریزی هم، زمانی که سنگها در نمای ساختمان و کف حیاط یا پیادهروها بهویژه در مناطق پرباران مانند شمال کشور بهکار میرود، اهمیت فراوانی پیدا میکند. جالب است بدانید اولین نمای بیرونی که با سنگهای تولیدی خودمان کار کردم، دیوار بیرونی منزل پدرم در مازندران بود. امسال که برای دیدارشان رفتهبودیم، دیدم با وجود گذشت حدود ۵ سال و پشتسرگذاشتن بارندگیهای شدید، آن سنگها کوچکترین تغییر رنگی ندادهبودند.»
علیرضا قمی اویلی که فهرست بلندبالایی از مزیتهای سنگ ابتکاریاش در دست دارد، ادامه میدهد: «نانو سنگ وازیک، محدودیتهای سنگهای طبیعی را ندارد و در هر شکل و اندازه، و در هر رنگی که دلخواه مشتری باشد، قابل تولید است و میتوانیم سنگ را متناسب با دکوراسیون محل موردنظر مشتری تولید کنیم. در تولید این رنگهای متنوع هم نه از مواد شیمیایی بلکه از اکسیدهای فلزی معدنی استفاده میکنیم مثل اُخرا و لاجورد و… قبلاً تنوع رنگ سنگ نانو را در حدود ۳۰۰ رنگ تخمین زدهبودم اما حالا معتقدم محدودیتی ندارد چون با کمی تغییر فرمول، میتوانیم یک پرده رنگ را روشنتر یا تیرهتر کنیم.»
از دیگر ویژگیها و مزیتهای نانو سنگ وازیک میتوان به مقاومت بالا، ضخامت کم، وزن سبک، تحمل گرما و سرمای شدید، مقاومت در برابر اشعه خورشید و عدم افت رنگ بر اثر مرور زمان، قابل شستوشو با کلیه شویندهها (بهجز شویندههای اسیدی)، کاربری وسیع (در نماهای داخلی و خارجی و دکوراسیون ساختمانها، کف سالن و حیاط، پیادهروها، زیباسازی پارکها، معابر شهری و فضای ایستگاه مترو، تولید مجسمههای تزیینی و…) اشاره کرد.
کارآفرین جوان اما باتجربه داستان ما برای کارآفرینان هم نکاتی دارد: «من اگر به عقب برگردم، حتماً این مسیر را دوباره طی میکنم. اما اگر اطلاعات حالا را داشتم، قبل از شروع تولید، به بازار میرفتم و بعد از سنجش بازار، وارد فاز تولید صنعتی میشدم. در حال حاضر مشاور کارآفرینی هم هستم و همیشه به افرادی که قصد ورود به این حوزه را دارند، میگویم: قبل از هر چیز، بازار را رصد کنید و ببینید محصولتان چه بازاری دارد و بعد دست به تولید بزنید. این شیوه، درصد خستگی و ضرر را پایین میآورد و زودتر هم به نتیجه میرسد. در نهایت هم به کارآفرینان جوان میگویم: اگر همیشه به خدا امید داشتهباشید، به هدفتان فکر کنید و جلو بروید، قطعاً خروجی مورد نظرتان را به دست میآورید. من این موضوع را در این چند سال با تمام وجودم لمس کردهام. روزهای سخت وجود دارد اما روزهای شیرین هم بالاخره از راه میرسد. انسان اگر قائل باشد به اینکه روزی دست خداوند است و نترسد از اینکه آن حاشیه امن کارمندی یا کارگری یا حتی مدیریتیاش را از دست بدهد، میتواند به سمت آرزوهایش حرکت کند و به موفقیت برسد.»
انتهای پیام/