به گزارش پایگاه خبری امیدرسان یکی از بیماری های رایجی که اکثر مردم گرفتار آن هستند بیماری فقر آهن است؟ دراین مقاله قصد داریم شما را با بیماری کم خونی یا فقرآهن آشنا کرده و میوه ها و غذاهای مفید و مضر برای فقر آهن را به شما معرفی کنیم.
فقر آهن چیست؟
بیماری فقر آهن یک نوع از بیماری کم خونی است که در این بیماری میزان سطح آهن در بدن به حدی کم میشود که تولید سلولهای قرمز خون مختل شده و در نتیجه میزان سلولهای قرمز خون در خون کاهش مییابد.
فقر آهن در اکثر موارد به دلیل کمبود آهن در رژیم غذایی، خونریزیها (مانند خونریزیهای گوارشی یا قاعدگی شدید)، بارداری و شیردهی، استفاده بیش از حد از داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی و برخی بیماریها ایجاد میشود.
علائم بیماری فقرآهن
علائم فقر آهن شامل خستگی، ضعف عمومی، سردرد، تنگی نفس، پوست کدر و خشک، ناخنهای شکننده و زردرنگ، تغییر در طعم دهان و خلط وزوز داخل گوش میباشد.
بیشتر بدانید: همه چیز درباره بیماری فشار خون و راه های پیشگیری از آن
درمان فقر آهن با مصرف مکملهای آهن و بهبود رژیم غذایی غنی از آهن، مانند غذاهای حاوی گوشت، ماهی، نخودچی، لوبیا سبز و سبزیجات تازه، انجام میشود. در صورت وجود خونریزی، برطرف کردن علت خونریزی نیز به درمان فقر آهن کمک میکند.
نحوه تشخیص بیماری کم خونی
تشخیص کم خونی معمولاً با انجام آزمایش خون صورت میگیرد. در این آزمایش، سطح سلولهای قرمز خون، سفید خون، پلاکتها و میزان هموگلوبین و هماتوکریت (دو پارامتر مرتبط با سلولهای قرمز خون) در خون بررسی میشود.
اگر سطح هموگلوبین یا هماتوکریت کمتر از مقدار حد نرمال باشد، ممکن است کم خونی وجود داشته باشد.
نحوه تشخیص بیماری کم خونی
تشخیص کم خونی معمولاً با انجام آزمایش خون صورت میگیرد. در این آزمایش، سطح سلولهای قرمز خون، سفید خون، پلاکتها و میزان هموگلوبین و هماتوکریت (دو پارامتر مرتبط با سلولهای قرمز خون) در خون بررسی میشود.
اگر سطح هموگلوبین یا هماتوکریت کمتر از مقدار حد نرمال باشد، ممکن است کم خونی وجود داشته باشد.
غذاهای مضر برای کم خونی
کسانی که بیماری کم خونی و فقر آهن دارند باید از مصرف غذاهای حاوی آهن غیرقابل جذب اجتناب کنند.
برخی مواد غذایی مانند تن ماهی، خمیر پیتزا، فجل و برخی سبزیجات حاوی فیبر و فیتات هستند که باعث کاهش جذب آهن در بدن میشوند.
بیشتر بدانید: تعبیر خواب افتادن دندان در دست بدون خونریزی
در صورتی که بیمار کم خونی به دنبال افزایش میزان آهن در رژیم غذایی است، باید از مصرف این غذاها کمتر کند.
قهوه و چای سیاه:
قهوه و چای سیاه باعث افزایش ادرار و آبدرآمد از بدن میشوند و میتوانند باعث کاهش حجم خون و تشدید کم خونی شوند.
خوراکیهای حاوی شکر:
مصرف خوراکیهای شیرین مانند شکلات، بیسکوییت، کیک، شکلات گرم و غیره باعث افزایش قند خون و تشدید کم خونی میشود.
غذاهای پرچرب و سنگین:
مصرف غذاهای پرچرب و سنگین ممکن است سبب افزایش وزن و کاهش جذب مواد مغذی در بیماران کم خونی شود.
میوه های مضر برای بیماری کم خونی
میوه های زیر ممکن است باعث کاهش جذب آهن در بدن شود. میوههایی که حاوی اسید است، مانند:
- لیمو
- نارنج
- گریپفروت
- ترشی
- تمشک و آلو
باید بدانید مصرف این میوهها باعث کاهش جذب آهن در بدن میشود. اما، این میوهها حاوی مواد مغذی دیگری همچون ویتامین C و فیبر هستند که برای سلامتی کلی بدن مفید هستند.
- خرمالو
- هلو
- گلابی
- خربزه
- سیب
- خیار
میوه های مفید برای درمان کم خونی:
بهترین راهکار برای درمان کم خونی، مصرف رژیم غذایی غنی از مواد مغذی ضروری از جمله آهن، ویتامین B12 و اسید فولیک است.
- انگور
- هندوانه
- توتسیاه
- زردآلو
- توتفرنگی
همگی غنی از آهن و ویتامین C هستند که برای درمان کم خونی بسیار مفید هستند.
خوراکی و غذاهای مفید برای درمان فقر آهن:
مواد غذایی حاوی ویتامین B12:
گوشت قرمز، مرغ، ماهی، تخم مرغ، شیر و محصولات لبنی.
مواد غذایی حاوی ویتامین C:
پرتقال، نارنج، گلابی، توت، توتفرنگی، توتسیاه، شلیل، نعناع، فلفل دلمه ای، گیاه کلمبر، کلم و بروکلی.
مواد غذایی حاوی آهن:
گوشت قرمز، مرغ، ماهی، تخم مرغ، لوبیا، عدس، نخود، پنبه، اسفناج، کلم، بروکلی، گیاه خرفه، آجیل و مغزهای روغنی مانند بادام و آجیل.
مواد غذایی حاوی اسید فولیک:
سبزیجات تازه مثل اسفناج، کلم، بروکلی، نعناع، گیاه کلمبر، فلفل دلمه ای، کدو، نخود فرنگی و شلغم.
میزان مصرف آهن برای درمان بیماری فقر آهن:
مصرف ۱۸ تا ۲۷ میلیگرم آهن در روز برای زنان و مصرف ۸ تا ۱۱ میلیگرم آهن در روز برای مردان، به عنوان میزان روزانه ضروری برای بدن توصیه میشود.
معرفی میوه های مناسب برای درمان فقر آهن:
- آناناس
- پرتقال
- هلو
- خرمالو
- گوجه فرنگی
- توت سیاه
- آووکادو
- توت فرنگی
بهترین صبحانه برای بیماری کم خونی
صبحانههایی با ترکیبات غذایی سالم و غنی به عنوان یکی از بهترین گزینههای صبحانه برای بیماری کم خونی محسوب میشود.
در ادامه، چند نمونه از بهترین صبحانهها برای بیماری کم خونی را معرفی میکنم:
تخممرغ با نان کامل
تخممرغ شامل آهن و پروتئین است که برای تولید سلولهای خونی ضروری است. نان کامل نیز حاوی فیبر و مواد مغذی دیگر است که به سلامتی کلی بدن کمک میکند.
آووکادو تخممرغ:
تخممرغ با آووکادو ترکیبی سالم و خوشمزه است که حاوی ویتامین C، آهن و پروتئین است و به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند.
ماهی شامل سالمون:
ماهی سالمون حاوی مقدار زیادی آهن و ویتامین B12 است که برای تولید سلولهای خونی ضروری است.
بیشتر بدانید: بهترین معجون برای جوش خوردن استخوان
میتوانید ماهی سالمون را با سبزیجات و نان کامل ترکیب کنید.
آرد سیاه چاودار:
آرد سیاه حاوی مقدار زیادی آهن و فیبر است که به تقویت سیستم ایمنی بدن و جلوگیری از کم خونی کمک میکند.
میتوانید آرد سیاه را با ماست و میوههای تازه مانند توتفرنگی و آناناس مصرف کنید.
شیره افطاری:
شیره افطاری شامل توتفرنگی، آناناس و برخی سایر میوههای تازه است که حاوی مقدار زیادی ویتامین C و آهن هستند.
میتوانید شیره افطاری را با ماست یا پنیر و نان کامل ترکیب کنید.
به هر حال برای تامین نیازهای مواد مغذی بدن و جلوگیری از کم خونی، باید در ترکیب صبحانه و دیگر وعدههای غذایی، از تنوع در مصرف مواد غذایی و رعایت ترکیبات غذایی مناسب پیروی کرد.
معرفی چند داروی گیاهی برای درمان فقرآهن:
- گل بابونه
- نعناع
- گل گاوزبان
- شاهتره
- زعفران
البته در مواردی که مصرف مکملهای آهن برای فردی مناسب نیست، گیاهان دارویی میتوانند به عنوان یک راه درمانی برای بیماری کم خونی مورد استفاده قرار گیرند.
قبل از مصرف هر گیاه دارویی برای درمان کم خونی، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
زیرا بیشتر این گیاهان دارویی دارای اثرات جانبی و تداخلات دارویی هستند که باید در نظر گرفته شوند.
همچنین، در صورت نیاز به مصرف مکملهای آهن، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید و دوز مناسب را برای خود تعیین کنید.
آیا میتوان گیاهان دارویی را به جای مکملهای آهن مصرف کرد؟
گیاهان دارویی در برخی موارد میتوانند جایگزین مناسبی برای مکملهای آهن باشند، اما در دیگر موارد ممکن است نتوانند نیاز بدن به آهن را به خوبی تامین کنند.
بیشتر بخوانید: بهترین روش های پیشگیری از بیماری های قلبی+ معرفی ورزش و خوراکی های مناسب
برای مثال، برخی گیاهان دارویی حاوی مقدار زیادی آهن هستند، اما آهن موجود در آنها به راحتی جذب نمیشود و برای تامین نیاز بدن به آهن، ممکن است نیاز به مصرف مکملهای آهن باشد.
به هر حال، در مواردی که مصرف مکملهای آهن برای فردی مناسب نیست، گیاهان دارویی میتوانند به عنوان یک راه درمانی برای بیماری کم خونی مورد استفاده قرار گیرند.
با توجه به نوع بیماری کم خونی و وضعیت شما، پزشک معالج شما ممکن است به شما توصیه کند که از گیاهان دارویی مختلف برای تقویت سلامتی و درمان کم خونی استفاده کنید.
چند میان وعده مفید برای درمان بیماری فقر آهن:
مصرف کنجد، خرما، اسفناج و مویز در درمان بیماری کم خونی و فقر آهن بسیار موثر است.
درمان بیماری فقرآهن با کنجد
کنجد یکی از مواد غذایی غنی به مواد مغذی است و میتواند به عنوان یکی از راههای درمانی برای بیماری کم خونی استفاده شود.
کنجد حاوی مقدار زیادی آهن، فیبر، ویتامین C، ویتامین B6، و ویتامین E است که به تولید سلولهای خونی کمک میکنند.
درمان بیماری فقرآهن با خرما
خرما یکی از مواد غذایی غنی به مواد مغذی است و میتواند به عنوان یکی از راههای درمانی برای بیماری کم خونی استفاده شود.
خرما حاوی مقدار زیادی فیبر، پتاسیم، ویتامین B6، و فولات است که به تولید سلولهای خونی کمک میکنند.
درمان بیماری فقرآهن با اسفناج
اسفناج یکی از مواد غذایی غنی به مواد مغذی است و میتواند به عنوان یکی از راههای درمانی برای بیماری کم خونی استفاده شود.
اسفناج حاوی مقدار زیادی آهن، فولات، ویتامین C، و ویتامین B12 است که به تولید سلولهای خونی کمک میکنند.
درمان بیماری فقرآهن با مویز
مویز یکی از مواد غذایی غنی به مواد مغذی است و میتواند به عنوان یکی از راههای درمانی برای بیماری کم خونی استفاده شود.
مویز حاوی مقدار زیادی آهن، فولات، ویتامین C، و ویتامین K است که به تولید سلولهای خونی کمک میکنند.
چند راهکار و توصیه مفید برای درمان فقرآهن:
برای پیشگیری از کم خونی، میتوانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:
مصرف مواد غذایی غنی به آهن، فولات، ویتامین B12 و ویتامینC: مواد غذاییی مانند گوشت، ماهی، تخم مرغ، سبزیجات تاریک رنگ، لوبیا، نخود، اسفناج، بروکلی و پرتقال میتوانند به عنوان منابع غنی این مواد مغذی در رژیم غذایی شما قرار بگیرند.
مصرف میوههایی همچون توت فرنگی، آناناس، آلبالو و هندوانه که حاوی ویتامین C هستند، میتواند به جذب آهن از غذا کمک کند.
خوردن مواد غذایی حاوی فیبر: خوردن مواد غذایی حاوی فیبر مانند میوهها، سبزیجات، غلات و نان کامل میتواند به سلامت دستگاه گوارش و جذب مواد مغذی کمک کند.
خوردن غذاهای غنی به ویتامین B12: مصرف مواد غذاییی مانند گوشت، ماهی، تخم مرغ، شیر و محصولات لبنی که حاوی ویتامین B12 هستند، میتواند به تولید سلولهای خونی کمک کند.
اجتناب از مصرف الکل و دخانیات: مصرف الکل و دخانیات میتواند به کاهش جذب آهن از غذا و بالا رفتن خطر کم خونی کمک کند.
مراجعه به پزشک: در صورتی که علائم کم خونی مانند خستگی، ضعف و سرگیجه را تجربه میکنید، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید و برای بررسی و درمان کم خونی اقدام کنید.
با توجه به اینکه علل کم خونی متنوع هستند، پیشنهاد میشود برای دریافت راهنماییهای دقیقتر و مناسبتر، به پزشک مراجعه کنید.
ورزش های مناسب برای درمان فقرآهن:
ورزشهایی که باعث افزایش نفس و تنفس عمیق میشوند، مثل دویدن، شنا، بدمینتون، تنیس و فوتبال میتوانند به بهبود کم خونی کمک کنند.
بیشتر بخوانید: بهترین قرص برای پسردار شدن/معرفی داروها و رژیم غذایی مخصوص
با این حال، باید توجه داشت که در صورتی که کم خونی شما شدید است، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید و قبل از شروع فعالیتهای ورزشی، به دلیل خطر وارد شدن در مشکلات بیشتر، باید نظر پزشک را دریافت کنید.
تاثیر دخانیات بر بیماری کم خونی
دخانیات باعث کاهش جذب آهن از غذا میشود و باعث افزایش افسردگی و خستگی میشود که هر دو علامت کم خونی هستند.
همچنین، مصرف دخانیات باعث کاهش میزان ویتامین C در بدن میشود، که این ویتامین به جذب آهن از غذا کمک میکند.