به گزارش پایگاه خبری امیدرسان در ماههای آخر سال موضوع عیدی کارگران ،موضوع داغ در بین همه است،در این بین سوالات وابهاماتی وجود دارد که ، کدام کارگران مشمول دریافت عیدی می شوند؟ آیا در کارگاه هایی که کوچک هستند و زیر 5 یا 10 نفر کارگر دارند،عیدی پرداخت می شود؟ در صورت تخلف کارفرمایان،کارگران چه راهی برای شکایت دارند؟
به گزارش پایگاه خبرگذاری امید رسان،آرمین خوشوقتی، کارشناس ارشد حقوق و روابط کار، توضیح می‌دهد: همه کارگاه‌ها در کشور مشمول پرداخت عیدی هستند، حتی اگر یک کارگاه فقط یک کارگر داشته باشد. تنها استثناء در این مورد برای کارگاه‌های خانوادگی وجود دارد. کارگاه‌های خانوادگی که بر اساس ماده ۱۸۸ قانون کار تعریف می‌شوند، کارگاه‌هایی هستند که رابطه همه کارگران با کارفرما از نوع خویشاوندی درجه اول است، به عبارت دیگر، کارگران، پدر و مادر، خواهر و برادر، همسر یا فرزندان کارفرما باشند. به جز این کارگاه‌های خانوادگی، تمام کارگاه‌های دیگر حتی با یک کارگر هم از شمول قانون کار برای پرداخت عیدی مستثنی نیستند و کارگران آن‌ها باید عیدی پایان سال را در موعد مقرر دریافت کنند.
وی افزود: حتی کارگرانی که به عنوان خدمتکار یا آشپز در خانه‌های افراد کار می‌کنند، مشمول قوانین کار هستند و باید از تمام مزایای قانون کار از جمله عیدی پایان سال بهره‌مند شوند. کارگرانی که به عنوان پرسنل شرکت‌های خدماتی به منازل مردم می‌روند، نیز مستحق دریافت عیدی هستند. حتی کارگرانی که با صاحب یک منزل قرارداد مستقل دارند، باید عیدی را از صاحب‌خانه خود دریافت کنند. در واقع، همه کارگران مشمول قوانین کار هستند و باید حقوق و مزایای قانونی خود را دریافت کنند.
این کارشناس حقوقی با تأکید بر این نکته که “به دلیل عدم تصویب آیین‌نامه مربوط به خدمه منازل توسط شورای عالی کار، مقررات استاندارد قانون کار در مورد این کارگران اعمال می‌شود”، اضافه کرد: در ماده یک واحده مصوب سال ۱۳۷۰ مجلس شورای اسلامی، تأکید شده است که تمام کارگران مشمول قانون کار محسوب می‌شوند و حق دریافت عیدی پایان سال را دارند. بنابراین حتی اگر کارگاهی فقط یک نفر کارگر داشته باشد، چون او مشمول قانون کار است، عیدی به او تعلق می‌گیرد و هیچ استثنایی در این زمینه وجود ندارد.
زمان پرداخت عیدی و کف قانونی
در واقع، طبق ماده واحده‌ی عیدی، مبنای محاسبه عیدی باید شصت روز آخرین مزد خود کارگر در کارگاه باشد و توجه به ماههای کارکرد برای کارگران با سابقه کمتر از یک سال اشتباه است. این امر به عنوان حق کارگران دریافت مقدار مناسبتی در پایان سال می‌باشد و از تعداد روزهای کارکرد واقعی کارگر در کارگاه باید اطلاع گرفته شود.
همچنین، کارگرانی که کمتر از یک سال در کارگاه مشغول به کار بوده‌اند نیز می‌توانند از حقوق عیدی خود بهره‌مند شوند و در صورتی که کارفرما عیدی را به طور کامل پرداخت نکرده باشد، می‌توانند شکایت کنند و حق خود را جبران کنند. این شکایت می‌تواند به صورت مستقیم به سازمان حمایت از حقوق کارگران یا دیگر مراجع مربوطه انجام شود.
به هر حال، برای حل اختلافات و مسائل مرتبط با حقوق کاری، معمولاً توصیه می‌شود که ابتدا تلاش شود تا مسئله به صورت مذاکره‌ای و توافقی با کارفرما حل شود و در صورت عدم موفقیت در این مرحله، به مراجعه به مراجع حل اختلاف کاری فکر شود.
روند شکایت از کارفرما
آیا کارگری که کمتر از کف قانونی عیدی بگیرد، حق شکایت دارد؟ خوشوقتی در پاسخ می‌گوید: کارگری که کمتر از حداقل قانونی عیدی را دریافت کند، بدون تردید حق دارد که شکایت کند و می‌تواند به مراجع حل اختلاف کار مراجعه کند و بابت عیدی شکایت کند؛ اما با توجه به اینکه قرارداد اکثریت کارگران معمولاً موقت است، ممکن است کارگر در زمان اشتغال خود شجاعت شکایت نداشته باشد، اما هر زمانی که در آینده مراجعه کند و رابطه کارگری خود را با آن کارگاه ثابت نماید، کارفرما بر اساس ماده ۷۸ آیین دادرسی کار ملزم به اثبات پرداخت عیدی و دیگر حقوق و مزایای کارگر است و اگر کارفرما نتواند اسنادی ارائه دهد که نشان دهد عیدی به کارگر پرداخت شده است، مکلف به پرداخت خواهد بود.
این کارشناس حقوقی به نکته مهمی در روند شکایت کارگران اشاره می‌کند: برخی از مراجع حل اختلاف کار به طور غیر قانونی فقط دو سال آخرین مدت زمانی که تا زمان شکایت کارگر گذشته است را در نظر می‌گیرند. این یک تخلف است؛ مراجع حل اختلاف بر اساس قوانین ملزم به بررسی هر بازه زمانی که کارگر مطالبه می‌کند هستند. به عبارت دیگر، اگر کارگر تصمیم به شکایت درباره مدت‌های کارکرد گذشته خود داشته باشد، مراجع حل اختلاف باید این مدت‌های کارکرد را بررسی کنند. اگر کارفرما اسناد مناسبی را ارائه ندهد که نشان دهد عیدی به کارگر پرداخت شده است، ملزم به پرداخت تمام و کمال حقوق کارگر خواهد بود.
