برای دفع سنگ کلیه چه بخوریم. به گزارش پایگاه خبری امیدرسان این سوال یکی از رایج ترین سوالاتی است که افراد مبتلا به سنگ کلیه به دنبال پاسخ آن هستند.
افراد برای خودداری از عمل جراحی و لیزر کردن سنگ کلیه ترجیح می دهند با روش سنتی و خوردن مواد غذایی از شر سنگ های کلیه خود خلاص شوند.
در این مقاله از پایگاه خبری امیدرسان، ما به شما می گوییم که علت سنگ کلیه چیست و به چه علت این بیماری رخ می دهد.
خوب است بدانید: اورولوژی زنان چیست؟ دلایل مراجعه به پزشک اورولوژی و درمان بیماری
سپس روش درمان خانگی و مواد غذایی مناسب برای از بین بردن سنگ کلیه را به شما توضیح می دهیم. پس با امیدرسان، رسانه امیدبخش همراه باشید.
سنگ کلیه چیست؟
در ابتدا باید بدانیم سنگ کلیه چیست؟ سنگ کلیه به توده های سخت و بیماری زا از مواد معدنی و نیز پروتئین های موجود در ادرار گفته میشود که در داخل کلیه شکل میگیرند.
این سنگها ممکن است در هر قسمت از سیستم ادراری باشند اما بیشتر در کلیهها شکل میگیرند. سنگ کلیه یکی از شایعترین بیماریهای سیستم ادراری است و میتواند موجب درد شدید، خونریزی و عفونت شود.
علت شکل گیری سنگ کلیه ممکن است به عوامل مختلفی مانند تغذیه نامناسب، کم آبی، فشار خون بالا، عوامل ژنتیکی و عفونتهای مجاری ادراری برگردد.
بسته به نوع سنگ کلیه، درمان آن ممکن است با تغییرات در رژیم غذایی، داروها، لیتوتریپسی و در برخی موارد جراحی صورت بگیرد.
علت ایجاد و تشکیل سنگ کلیه چیست؟
دلایل مختلفی برای شکل گیری سنگ کلیه وجود دارد که شامل موارد زیر میشوند:
مواد غذایی:
مصرف غذاهایی که حاوی موادی مانند کلسیم، اکسالات، اورات، فسفات و سدیم هستند، میتواند به شکل گیری سنگ کلیه منجر شود.
عوامل ژنتیکی:
برخی از افراد به دلیل وجود ژنهای خاص، بیشتر از دیگران در معرض خطر شکل گیری سنگ کلیه هستند.
کم آبی:
کمبود مایعات در بدن، احتمال شکل گیری سنگ کلیه را افزایش میدهد. در واقع، کم آبی باعث میشود مواد معدنی و پروتئینهای موجود در ادرار، غلظت بیشتری پیدا کنند و احتمال تشکیل سنگ کلیه را بالا ببرند.
عوامل دیگر:
فشار خون بالا، مصرف برخی داروها، بیماریهای مربوط به کلیه، عفونتهای مجاری ادراری و سن بالا از دیگر عواملی هستند که ممکن است منجر به شکل گیری سنگ کلیه شوند.
اگر دوست داشتید بخوانید: خوردن خربزه با دیگر خوراکی ها/ آیا مصرف خربزه با عسل ضرر دارد؟
در هر صورت، برای کاهش خطر شکل گیری سنگ کلیه، میتوانید با رعایت تغذیه مناسب، مصرف مایعات به میزان کافی، ویزیت منظم درمانگران و پزشک خود، و در صورت لزوم انجام آزمایشهای مرتبط، اقدامات لازم را انجام دهید.
چند نوع سنگ کلیه داریم؟
سنگ کلیه ممکن است در انواع مختلفی شکل گیری کند که بسته به نوع سنگ، درمان آن ممکن است متفاوت باشد.
برخی از انواع سنگ کلیه عبارتند از:
سنگ کلسیمی:
این نوع سنگ کلیه بیشترین شیوع را دارد و حاوی کلسیم است. این سنگها میتوانند حاوی اکسالات کلسیم، فسفات کلسیم یا هر دو باشند.
سنگ استراویت:
این نوع سنگ کلیه حاوی موادی مانند ماگنزیم، آمونیوم و فسفر است.
سنگ اورات:
این نوع سنگ کلیه حاوی اورات است که یک نوع پروتئین است که در ادرار وجود دارد.
سنگ سیستین:
این نوع سنگ کلیه حاوی سیستین است که یک نوع اسید آمینه است که در ادرار وجود دارد.
سنگ کلیه در مردان:
برخی از سنگهای کلیه بیشتر در مردان شایع هستند، مانند سنگ کلسیمی.
سنگ کلیه در زنان:
برخی از سنگهای کلیه بیشتر در زنان شایع هستند، مانند سنگ اورات.
تشخیص نوع سنگ کلیه به کمک آزمایشات مربوطه، مانند آزمایش ادرار و سونوگرافی، انجام میشود.
بیشتر بدانید: اندازه طبیعی پروستات در 60 سالگی چقدر است؟ نشانه های بیماری و راه های درمان آن
با توجه به نوع سنگ کلیه، درمان ممکن است با تغییر در رژیم غذایی، دارو، لیتوتریپسی، یا در برخی موارد جراحی صورت بگیرد.
نحوه تشخیص بیماری سنگ کلیه
تشخیص سنگ کلیه معمولاً با استفاده از چندین روش انجام میشود. برخی از این روشها عبارتند از:
سونوگرافی کلیه:
این روش یکی از روشهای اصلی تشخیص سنگ کلیه است. با استفاده از موجهای صوتی، تصویری از کلیه و سنگها به دست میآید.
آزمایش ادرار:
با بررسی ادرار فرد، میتوان در صورت وجود سنگ کلیه، موادی مانند خون، نیترات و لوکوسیتها را شناسایی کرد.
آزمایش خون:
با انجام آزمایش خون، میزان کلسیم، فسفات و اوره در خون بررسی میشود و در صورت وجود سنگ کلیه، میتواند نشان دهنده وجود مشکل در کلیه باشد.
تصویربرداری مغناطیسی MRI و کامپیوتری CT :
این روشها با استفاده از تصویربرداری پیشرفته، تصویری دقیق از سنگ کلیه و کلیه به دست میآورند.
انواع روش های درمان سنگ کلیه
درمان سنگ کلیه بستگی به نوع سنگ کلیه، اندازه و موقعیت سنگ و وضعیت کلیه بیمار دارد.
خوب است بدانید: تعبیر خواب افتادن دندان در دست بدون خونریزی
برخی از روشهای درمانی عبارتند از:
مصرف مایعات:
مصرف مایعات به میزان کافی میتواند کمک کند تا سنگ کلیه از بین برود. بیمار باید به میزان کافی آب بنوشد و سعی کند مایعات به مقدار کافی دریافت کند.
داروها:
برخی از داروها میتوانند کمک کنند تا سنگ کلیه به طور طبیعی حرکت کند و از بین برود. برخی از داروها شامل آلفا بلوکرها، کلسیم کانال بلوکرها، دیورتیک ها و فسفاتید ها هستند.
لیتوتریپسی:
این روش یکی از روش های پرکاربرد برای درمان سنگ کلیه است. در این روش از امواج صوتی یا لیزر استفاده میشود تا سنگ کلیه خرد شود و به اندازه کافی کوچک شود تا بتواند به طور طبیعی از بین برود.
کیسهبندی:
این روش برای درمان سنگ کلیه کوچک و در موقعیتهای خاص استفاده میشود. در این روش، سیستم کیسهبندی درون کلیه قرار داده میشود تا سنگ کلیه را درون خود بگیرد و به صورت طبیعی از بین برود.
جراحی:
در مواردی که سنگ کلیه بزرگ است و نمیتواند به طور طبیعی از بین برود، جراحی ممکن است لازم باشد.
در این روش، سنگ کلیه با استفاده از جراحی باز و یا جراحی لاپاراسکوپیکی (کوچک کردن سوراخهای کوچک در بدن برای وارد کردن ابزار) به بیرون خارج میشود.
بهترین میوه ها برای دفع سنگ کلیه
مصرف میوههایی که حاوی مواد مغذی و آنتیاکسیدان هستند، میتواند به دفع سنگ کلیه کمک کند. برخی از بهترین میوهها برای دفع سنگ کلیه عبارتند از:
خوردن لیمو و دفع سنگ کلیه
لیمو حاوی اسید سیتریک است که میتواند به دفع سنگ کلیه کمک کند.
میتوانید از آب لیمو تازه گرفته شده یا از آب لیموی تقطیر شده برای مصرف استفاده کنید.
خوردن توت فرنگی و دفع سنگ کلیه
توت فرنگی حاوی اسید اولیک است که میتواند به دفع سنگ کلیه کمک کند. همچنین، توت فرنگی حاوی آنتیاکسیدانهایی است که میتوانند به سلامتی کلیهها کمک کنند.
خوردن اووکادو و دفع سنگ کلیه
آووکادو حاوی پتاسیم است که میتواند به کاهش خطر سنگ کلیه کمک کند. همچنین، آووکادو حاوی چربیهای نامتشعل و آنتیاکسیدانهایی است که میتوانند به سلامتی کلیهها کمک کنند.
خوردن هندوانه و دفع سنگ کلیه
هندوانه حاوی آب زیادی است که میتواند به کاهش خطر سنگ کلیه کمک کند.
همچنین، هندوانه حاوی لیکوپن است که یک آنتیاکسیدان قوی است.
خوردن خرمالو و دفع سنگ کلیه
خرمالو حاوی پتاسیم و فیبر است که به دفع سنگ کلیه کمک میکنند.
اگر دوست داشتید بخوانید: بهترین معجون برای جوش خوردن استخوان
همچنین، خرمالو حاوی آنتیاکسیدانهایی است که میتوانند به سلامتی کلیهها کمک کنند.
خوردن پرتقال و دفع سنگ کلیه
پرتقال حاوی ویتامین سی است که میتواند به دفع سنگ کلیه کمک کند. همچنین، پرتقال حاوی آنتیاکسیدانهایی است که میتوانند به سلامتی کلیهها کمک کنند.
در کنار مصرف میوههایی که برای دفع سنگ کلیه مناسب هستند، میتوانید از مواد غذایی دیگری مانند سبزیجات و دانههای کامل نیز استفاده کنید.
همچنین، بهتر است مصرف مواد غذاییی مانند نمک، قند، الکل و چای قهوه را محدود کنید.
مصرف سبزیجات و دفع سنگ کلیه:
مصرف سبزیجات میتواند به دفع سنگ کلیه کمک کند. سبزیجات حاوی فیبر، آب، پتاسیم، ویتامینها و مواد معدنی مختلفی هستند که میتوانند به سلامتی کلیه و دفع سنگ کلیه کمک کنند.
فیبر موجود در سبزیجات میتواند به جذب و دفع مواد زاید در بدن کمک کند و از ایجاد سنگ کلیه جلوگیری کند.
همچنین، مصرف سبزیجات حاوی آب زیادی است که میتواند به جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه و دفع سنگ کلیه کمک کند.
پتاسیم نیز یک ماده مهم در سبزیجات است که به کاهش خطر سنگ کلیه کمک میکند. مصرف پتاسیم به تنظیم میزان اسیدهای موجود در ادرار کمک میکند که میتواند به کاهش احتمال تشکیل سنگ کلیه کمک کند.
ضمنا، سبزیجات حاوی ویتامینهای مختلفی هستند که به سلامتی کلیه کمک میکنند.
به عنوان مثال، ویتامین سی موجود در سبزیجات میتواند به کاهش خطر ابتلا به عفونت کلیه و بهبود سلامتی کلیه کمک کند.
بهترین سبزیجات برای دفع سنگ کلیه شامل سبزیجات برگی مانند کلم، اسفناج و جعفری، سبزیجات ریشهای مانند هویج و سیب زمینی و سبزیجاتی مانند خیار و گوجه فرنگی هستند.
به علاوه، مصرف سبزیجات ترشی و شور باید محدود شود، زیرا این مواد ممکن است به تشکیل سنگ کلیه کمک کنند.
بهترین غذا و خوراکی برای دفع سنگ کلیه
غذاهایی که حاوی مواد مغذی و آنتیاکسیدان هستند، میتوانند به دفع سنگ کلیه کمک کنند.
همچنین، مصرف غذاهایی که حاوی نمک، قند و چربی اشباع شده هستند، باید محدود شود زیرا این مواد ممکن است باعث تشکیل سنگ کلیه شوند.
برخی از بهترین غذاها و خوراکیهایی که به دفع سنگ کلیه کمک میکنند عبارتند از:
مصرف آب و دفع سنگ کلیه
مصرف آب زیادی میتواند به دفع سنگ کلیه کمک کند. باید حداقل ۸-۱۰ لیوان آب در روز مصرف شود.
مصرف سبزیجات و دفع سنگ کلیه
سبزیجات حاوی فیبر، پتاسیم و ویتامینها هستند که میتوانند به دفع سنگ کلیه کمک کنند. به عنوان مثال، سبزیجات برگی مانند کلم، اسفناج و جعفری و سبزیجات ریشهای مانند هویج و سیبزمینی مناسب هستند.
مصرف میوه و دفع سنگ کلیه
میوههایی مانند لیمو، توتفرنگی، آووکادو، هندوانه، خرمالو و پرتقال همگی به دفع سنگ کلیه کمک میکنند زیرا حاوی مواد مغذی و آنتیاکسیدانهایی هستند که به سلامتی کلیه کمک میکنند.
مصرف ماهی و دفع سنگ کلیه
ماهی حاوی اسیدهای چرب امگا-۳ است که میتواند به کاهش التهاب و خطر سنگ کلیه کمک کند. ماهیهایی مانند ماهی قزلآلا و ماهی سردابی که حاوی امگا-۳ هستند، به عنوان یکی از بهترین منابع این نوع اسیدهای چرب محسوب میشوند.
مصرف غلات و دفع سنگ کلیه
دانهها و غلات کامل حاوی فیبر و مواد مغذی مختلفی هستند که به سلامتی کلیه کمک میکنند.
اگر مایل بودید بخوانید: بهترین روش های تقویت حافظه و افزایش تمرکز
این شامل برنج قهوهای، جو، گندم کامل و آرد سبوسدار است.
مصرف چای سبز و دفع سنگ کلیه
مصرف چای سبز میتواند به کاهش خطر سنگ کلیه کمک کند. چای سبز حاوی آنتیاکسیدانهایی است که میتوانند به سلامتی کلیه کمک کنند.
در کل، مصرف یک رژیم غذایی سالم و متعادل از غذاهایی که حاوی مواد مغذایی مفیدی هستند، به دفع سنگ کلیه کمک میکند.
همچنین، مصرف آب زیاد و محدود کردن مصرف نمک، قند و چربی اشباع شده نیز میتواند به سلامتی کلیه کمک کند.
مصرف مکمل های غذایی و دفع سنگ کلیه
مصرف مکملهای غذایی ممکن است به دفع سنگ کلیه کمک کند، اما باید به دقت انتخاب شوند و باید با پزشک معالج خود مشورت گردد.
بعضی از مکملهای غذایی میتوانند به سلامتی کلیه کمک کنند، اما بعضی دیگر ممکن است باعث تشدید شرایط و بروز اثرات جانبی شوند.
برخی از مکملهای غذایی که به دفع سنگ کلیه کمک میکنند شامل موارد زیر میشوند:
- مکملهای کلسیم: مصرف مکملهای کلسیم میتواند به کاهش تشکیل سنگ کلیه کمک کند. با این حال، مصرف زیاد کلسیم ممکن است برای برخی افراد مضر باشد، به خصوص برای کسانی که به سنگ کلیه مبتلا هستند.
- مکملهای ویتامین د: مصرف مکملهای ویتامین د به کاهش خطر سنگ کلیه کمک میکند. برخی از تحقیقات نشان دادهاند که کمبود ویتامین د میتواند باعث افزایش خطر سنگ کلیه شود.
- مکملهای آهن: کمبود آهن ممکن است باعث افزایش خطر سنگ کلیه شود. بنابراین، مصرف مکملهای آهن میتواند به دفع سنگ کلیه کمک کند.
- مکملهای مگنزیم: مصرف مکملهای مگنزیم میتواند به کاهش خطر سنگ کلیه کمک کند. این مکملها به تنظیم سطح اسید در ادرار کمک میکنند و ممکن است به کاهش تشکیل سنگ کلیه کمک کنند.
- مکملهای پتاسیم: مصرف مکملهای پتاسیم میتواند به تنظیم میزان اسیدهای موجود در ادرار کمک کند و به کاهش خطر سنگ کلیه کمک کند.
در کل، مصرف مکملهای غذایی ممکن است به دفع سنگ کلیه کمک کند، اما باید به دقت انتخاب شوند و باید با پزشک معالج خود مشورت گردد.
همچنین، باید به مقدار مصرف مکملها دقت شود و باید تا حد ممکن از مصرف مکملهای غذایی بدون نظر پزشک خود خودداری کرد.
ورزش های مناسب برای دفع سنگ کلیه
ورزش هنگام داشتن سنگ کلیه میتواند به کاهش درد و بهبود وضعیت کلی ادرار کمک کند، اما باید در نظر داشت که ورزش های سنگین و غیرمناسب ممکن است باعث تشدید درد و ناراحتی شود.
اگر تمایل داشتید بخوانید: تاثیر روانشناسی مثبت بر زندگی ما+ تکنیک هایی برای داشتن حال خوب
در ادامه چند ورزش مناسب برای دفع سنگ کلیه بیان شده است:
رابطه پیادهروی و دفع سنگ کلیه
پیادهروی یکی از بهترین ورزشها برای دفع سنگ کلیه است. پیادهروی به دلیل داشتن تاثیر دیورتیک میتواند به کاهش تراکم ادرار و دفع سنگ کلیه کمک کند.
با این حال، باید به خود نگهداری کنید و از پیادهروی با شدت زیاد خودداری کنید.
رابطه شنا و دفع سنگ کلیه
شنا یکی از ورزشهایی است که به دلیل داشتن تاثیر دیورتیک به دفع سنگ کلیه کمک میکند. با این حال، باید خود را به آرامی و با شدت مناسب آماده کنید و در صورتی که شنا در آب سرد برای شما مناسب نیست، از آب گرم استفاده کنید.
رابطه یوگا و تمرکز و دفع سنگ کلیه
یوگا یکی از ورزشهایی است که به دلیل داشتن تاثیر آرامشبخش میتواند به کاهش درد و بهبود وضعیت کلی ادرار کمک کند.
با این حال، باید به خود نگهداری کنید و از حرکاتی که باعث فشار بر سیستم ادراری میشود و خطر ایجاد درد و ناراحتی بیشتر را افزایش میدهند، خودداری کنید.
رابطه ورزش و دفع سنگ کلیه
ورزشهای کمشدت مانند تندرستی، پیلاتس، تای چی و بادی بیلدینگ به دلیل داشتن تاثیر آرامشبخشی میتوانند به کاهش درد و بهبود وضعیت کلی ادرار کمک کنند.
غذاهای مضر برای سنگ کلیه
مصرف برخی غذاها و نوشیدنیها ممکن است باعث تشدید شرایط سنگ کلیه شود و باید از آنها خودداری شود.
برخی از این غذاها و نوشیدنیها عبارتند از:
- نمک:
- مصرف زیاد نمک میتواند باعث افزایش سطح سدیم در خون شود و باعث تشکیل سنگ کلیه شود. بنابراین، باید مصرف نمک را محدود کرد.
- قند:
- مصرف زیاد قند میتواند باعث افزایش ترشح اسید ادراری شود و باعث تشکیل سنگ کلیه شود. بنابراین، باید مصرف شکر و مواد شیرین کننده را محدود کرد.
- غذاهای پرچرب:
- مصرف موادغذایی پرچرب ممکن است باعث افزایش ترشح اسید ادراری شود و باعث تشکیل سنگ کلیه شود. بنابراین، باید مصرف غذاهای پرچرب از جمله گوشت قرمز و فستفود را محدود کرد.
- مواد غذایی حاوی اسید اکسالیک:
- برخی از مواد غذایی مانند اسفناج، ریحان، روغن بادام و موز حاوی اسید اکسالیک هستند که ممکن است باعث تشکیل سنگ کلیه شوند. بنابراین، باید مصرف این مواد غذایی را محدود کرد.
- نوشیدنیهای دارای کافئین:
- برخی از نوشیدنیها مانند قهوه، چای سیاه و نوشابه حاوی کافئین هستند که ممکن است باعث افزایش ترشح اسید ادراری شود و باعث تشکیل سنگ کلیه شود. بنابراین، باید مصرف این نوشیدنیها را محدود کرد.
در کل، برخی از غذاها و نوشیدنیهایی که حاوی نمک، قند، چربی اشباع شده، اسید اکسالیک و کافئین هستند، باید از مصرف آنها خودداری شود تا از تشدید شرایط سنگ کلیه جلوگیری شود.
بیشتر بخوانید: بهترین تکنیکهای مدیریت استرس/ معرفی تمرین و خوراکی های مناسب کاهش اضطراب
همچنین، مصرف آب زیاد و رعایت یک رژیم غذایی سالم و متعادل میتواند به درمان بیماری کمک کند.
میوه های مضر برای سنگ کلیه
مصرف برخی میوهها ممکن است به درمان درد سنگ کلیه کمک نکند و برخی دیگر ممکن است باعث تشدید شرایط سنگ کلیه شود.
برخی از میوههایی که باید در صورت داشتن سنگ کلیه به آنها توجه داشت عبارتند از:
آناناس:
مصرف زیاد آناناس ممکن است باعث تحریک سیستم ادراری شود و باعث تشدید شرایط سنگ کلیه شود.
انگور:
مصرف زیاد انگور ممکن است باعث افزایش ترشح اسید ادراری شود و باعث تشدید شرایط سنگ کلیه شود.
شلیل:
مصرف شلیل به دلیل داشتن اسید اکسالیک ممکن است باعث تشدید شرایط سنگ کلیه شود.
لیمو:
مصرف زیاد لیمو ممکن است باعث افزایش ترشح اسید ادراری شود و باعث تشدید شرایط سنگ کلیه شود.
با این حال، برخی از میوهها میتوانند به دفع سنگ کلیه کمک کنند. مثلاً، میوههایی مانند هندوانه، خرمالو، خیار، پرتقال و لیموشیرین به دلیل داشتن حجم زیادی آب و الکترولیتهای مفید میتوانند به دفع سنگ کلیه کمک کنند.
در کل، برخی از میوهها ممکن است باعث تشدید شرایط سنگ کلیه شوند و برخی دیگر میتوانند به دفع سنگ کلیه کمک کنند.
درمان خانگی دفع سنگ کلیه
هنگام داشتن سنگ کلیه، ممکن است بخشی از سنگ در سیستم ادراری گیر کرده باشد و باعث درد و ناراحتی شود.
درمان خانگی میتواند به کاهش درد و دفع سنگ کمک کند. در ادامه چند روش درمان خانگی بیان شده است:
مصرف آب زیاد:
مصرف آب زیاد به دفع و درمان بیماری کلیه کمک میکند، زیرا باعث افزایش حجم ادرار و کاهش تراکم آن میشود.
بنابراین، باید روزانه حداقل ۲-۳ لیتر آب مصرف شود.
مصرف عصاره لیمو:
مصرف عصاره لیمو به دلیل داشتن اسید سیتریک میتواند به درمان بیماری کمک کند.
بیشتر بدانید: غذاهای مضر برای کم خونی
برای استفاده، یک عصاره لیمو را به یک لیوان آب اضافه کرده و آن را در طول روز نوشیده شود.
مصرف عصاره انبه:
مصرف عصاره انبه به دلیل داشتن مواد ضد التهابی کمک میکند به کاهش درد سنگ کلیه. برای استفاده، عصاره انبه را با آب مخلوط کرده و همراه با غذا مصرف کنید.
مصرف عصاره کرفس:
مصرف عصاره کرفس به دلیل داشتن خواص دیورتیک میتواند به دفع سنگ کمک کند. برای استفاده، عصاره کرفس را با آب مخلوط کرده و نوشیده شود.
گیاهان دارویی مناسب برای دفع کردن سنگ
برخی گیاهان دارویی مانند گونههایی از پونه، حصیر، برگ هندوانه و اسفناج ممکن است به درمان بیماری کمک کنند. قبل از استفاده از هر گونه گیاه دارویی، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
این را هم بدانید: بهترین روش های پیشگیری از بیماری های قلبی
در کل، درمان خانگی میتواند به کاهش درد کلیه کمک کند، اما در صورت داشتن درد شدید و علائم شدید، بهتر است به پزشک معالج خود مراجعه کرده و درمان مناسب را انجام دهید.