دانشگاه ملی مهارت، گامی در مسیر اشتغال پایدار
تقویت مهارت محوری و پرورش نیروهای ماهر و کاربلد گامی اساسی در مسیر اشتغال پایدار است، زمینه تحقق این موضوع اکنون و با توسعه و تقویت دانشگاه‌های ملی مهارت بیش از گذشته در دسترس است.
به گزارش پایگاه خبری امیدرسان، «مهارت محوری» یکی از محورهای مهم در فرآیند آموزشی در زمینه تربیت نیروی کار است که اجرای درست آن منجر به افزایش جمعیت شاغل و کاهش آسیب‌های اجتماعی ناشی از بیکاری می‌شود.
بسیاری از کارشناسان بر این باورند که مسیر سیستم آموزشی کشور باید از تئوری محوری به سمت مهارت محوری تغییر کند زیرا یادگیری مهارت در مدارس و دانشگاه‌ها، حلقه مفقوده اشتغالزایی است.
آنها بر این باورند که فعالیت های یادگیری از همان دوران مدرسه باید به جای تئوری بر مدار مهارت آموزی با آموزش های عملی قرار گیرد تا نوجوان و جوان تحصیلکرده کاربلد تحویل جامعه داده شود.
در مجموع مهارت آموزی یکی از مسائل پراهمیت در دنیای امروز و یک نیاز اساسی برای موفقیت در زندگی شخصی و حرفه‌ای افراد است، مساله‌ای که امروزه کشورهای توسعه یافته به آن توجه ویژه ای دارند.
در همین راستا به گفت و گو با بیژن شمس، رییس دانشکده ملی مهارت سروش، نشسته ایم. شمس که از مدیران حامی مهارت محوری است و سال‌ها در این عرصه سکاندار بوده است در این گفت و گو به تشریح اهمیت مهارت آموزی در جامعه پرداخت.
خروجی دانشگاه‌ها بدون توجه به مهارت آموزی به کجا می‌رسد؟
شمس: توجه به نیازهای اجتماعی که اشتغال یکی از مهمترین آنها است حلقه مفقوده امروز فرآیندهای آموزشی است. وضعیت اشتغالزایی در طول دهه‌های گذشته نشان داده که تعداد بسیار زیادی از فارغ التحصیلان دانشگاهی مهارت‌های لازم و مرتبط با رشته تحصیلی خود را در طول مدت تحصیل کسب نکرده‌اند.
آمار میلیونی فارغ التحصیلان دانشگاهی فاقد شغل، به این معنا است که این افراد نتوانستند در فرآیند اشتغال، جذب بازار کار و شرکت‌ها شوند و یا خود با راه اندازی کسب و کار، نیرویی کارافرین باشند.
پیامدهای این اتفاق برای جامعه و خود فرد چیست؟
شمس: دانشگاه های متعددی در سطح کشور به‌ویژه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تاسیس شدند که بعد از مدتی فارغ التحصیلان بسیاری را روانه بازار کار کردند. اکنون نیز که پیک جمعیتی را رد کرده‌ایم، صندلی‌های خالی این دانشگاه‌ها به ویژه در رشته‌هایی مانند علوم پایه که آینده مهارتی ندارند سال به سال بیشتر می‌شود.
این خیل فارغ التحصیلان سال‌های گذشته که هیچ گونه مهارتی هم در روند تحصیل خود فراگرفته‌اند، وقتی در عرصه اجتماعی وارد می شوند چون عاری از مهارت‌های اجتماعی و فناور هستند به ناچار در زمره جمعیت بیکار جامعه قرار می گیرند که موجب پدید آمدن مشکلات هم برای فرد و هم جامعه می شود.
برخی از این فارغ التحصیلان فاقد مهارت و بیکار نیز چون احساس می کنند که در درون کشور جایگاهی برای کار و اثرگذاری ندارند به خارج از کشور مهاجرت کنند که خود نوعی ضربه به سرمایه انسانی کشور است.
ریشه این اتفاق تناسب نداشتن تحصیلات با میزان و نوع کار موجود در جامعه است که باعث شده متناسب با فارغ التحصیلان ما کار در کشور تعریف نشده باشد.
چاره چیست؟
شمس: چاره کار انجام اصلاحات در نظام آموزشی است. بالاخره سیستم آموزشی باید خودش را اصلاح کند به طوریکه در کنار آموزش‌های تئوری، آموزش‌های عملی را هم داشته باشد. اتفاقی که کشورهای پیشرفته نیز سال‌ها پیش رخ داده و آموزش ها به سمت کارآفرینی و مهارت آموزی سوق پیدا کرده است.
ماموریت دانشگاه باید این باشد که آموزش‌های خود را متناسب با نیاز جامعه و به منظور تربیت کاردان و تکنسین مورد نیاز در صنایع تنظیم کند.
برای توسعه اشتغال و استفاده از بهینه ظرفیت نیروی انسانی باید به سمت دانشگاه های مهارت محور و مهارت آموز برویم زیرا نیروهایی آموزش دیده در چنین محیط های علمی به سطحی از مهارت‌های عملی می‌رسند که می توانند اثرگذاری بیشتری در جامعه داشته باشند.
رسالت «دانشگاه ملی مهارت» چیست؟
شمس: دانشگاه ملی مهارت از جمله دانشگاه های مولود انقلاب اسلامی است که در سال ۹۳ با دستور رییس جمهور نامش از دانشگاه فنی و حرفه‌ای به دلیل هم نامی با سازمان فنی و حرفه‌ای به دانشگاه ملی مهارت تغییر کرد.
این دانشگاه ابتدا در وزارت آموزش و پرورش و در قالب موسسات کارگاهی تشکیل و بعد در سال ۹۲ از بدنه وزارت آموزش و پرورش جدا شد و زیر نظر وزارت آموزش عالی قرار گرفت. به عنوان یک دانشگاه مستقل فعالیت خود را ادامه داد.
دغدغه اصلی که در پس شکل گیری این دانشگاه بوده، تعداد بالای فارغ التحصیلان فاقد شغل و رسالت اصلی تعریف شده برای آن مهارت آموزی متناسب با نیاز و ضرورت جامعه و صنعت جهت کم کردن تعداد این افراد بوده است.
خواسته شما از مسوولان کشور برای تقویت دانشگاه ملی مهارت چیست؟
شمس: درخواست ما این است که مجلس و دولت توجه و نگاه ویژه ای به این دانشگاه داشته باشند و متناسب با ماموریتی که به این دانشگاه داشته باشند و در بحث سرفصل بودجه‌ها و کارگاه‌ها، تخصیص بیشتری برای آن در نظر بگیرند.
وجه تمایز دانشجویان دانشگاه ملی مهارت در مقایسه با سایرین چیست؟
شمس: مهم ترین وجه تمایز در میزان اشتغال فارغ التحصیلان است. در زمان حاضر بین ۶۰ تا ۷۰ درصد دانشجویان ما در حین تحصیل اشتغال دارند و بیش از ۹۶ درصد فارغ التحصیلان دانشگاه های ملی مهارت جذب بازار کار می شوند که این نشان دهنده آن است که ماموریت این دانشگاه متناسب با ضرورت‌ها و دغدغه های کشور به‌طور دقیق تعریف و اجرا شده است.
ارتباط این دانشگاه با صنایع به‌منظور اشتغالزایی را تشریح بفرمایید؟
شمس: این دانشگاه هم در آموزش‌های تئوری و هم در آموزش‌های عملی، به تناسب با صنایع موجود و نیازهای آنها، به آموزش دانشجویان می‌پردازد تا بتواند کمبودها و نقصان ها را در بخش صنعت پر کند. یعنی دانشجو مهارتی را فرا می گیرد که اکنون در بخش صنعت ما نیاز به آن وجود دارد.
دانشگاه توانسته در رشته های تکنسینی و کارگاهی، دغدغه ها و نیازهای که از جانب صنایع بالادستی مطرح می شود را مرتفع کند.
دانشکده ملی مهارت سروش اصفهان اکنون دارای چند دانشجو و در چه رشته‌هایی است؟
شمس: دانشکده ملی مهارت سروش اصفهان ذیل دانشگاه ملی مهارت استان اصفهان در خیابان گلستان اصفهان واقع و با رشته‌های متعدد در سطوح مختلف کاردانی و کارشناسی ناپیوسته این ظرفیت را فراهم کرده است تا بتواند نیروی ماهر و آموزش دیده را بدون دغدغه وارد بازار کار کند.
هم‌اکنون در این دانشکده حدود ۱۰۰۰ دانشجو در مقاطع کاردانی پیوسته و کارشناسی ناپیوسته در حال تحصیل در دوره‌های روزانه و شبانه هستند.
در این دانشگاه رشته‌هایی نظیر مهندسی شیمی، برق، صنایع چوب، صنایع شیمیایی، فتوگرافیک، حسابداری، کامپیوتر، آسانسور و… ارائه می‌شود.
اکنون این آمادگی وجود دارد که صنایع بزرگ مانند فولاد مبارکه، پتروشیمی و ذوب آهن، دوره‌های آموزشی خود را در کارگاه های این دانشکده در کنار دانشجویان و اساتید متبحر ما برگزار کنند. این تبادل علمی و مهارتی هم کمک بزرگی به صنعت کشور است و هم غنای آموزشی کارگاه های دانشکده را بالا می برد.
منبع: ایرنا
