اختصاص ۱۵ میلیارد به مرمت پل تاریخی «خیری و محمد»
رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گچساران گفت: ۱۵ میلیارد ریال اعتبار برای مرمت پل تاریخی «خیری و محمد» از یادگارهای شکوه و تمدن ایرانی در این شهرستان اختصاص یافته است.
به گزارش پایگاه خبری امیدرسان، پل تاریخی «خیری و محمد» براساس افسانه های شفاهی محل ملاقات عاشق و معشوقی به نام های خیری و محمد بوده این سازه کهن که در جاده گچساران به اهواز در فاصله ۵۰ کیلومتری از شهر دوگنبدان به سمت بهبهان،در یک کیلومتری شمال روستای ده‌وه و مسیر راه شاهی آن دوران قرار دارد شکوه تمدن ایرانی در روزگاران کهن را روایت می کند.
رودخانه خیرآباد که به طول تقریبی ۱۰۰ کیلومتر از آب های شیرین رودخانه زهره و از ارتفاعات زاگرس سرچشمه می گیرد و پس از پیوستن به زهره به خلیج فارس می ریزد سال ها شاهد شکوه هنر ایرانی در این منطقه بوده است.
بررسی‌های باستان‌شناسی بر روی تپه‌های اطراف و در عمق حدود ۵۰ تا ۶۰ سانتی‌متری تپه‌ها سوخته‌هایی بدست آمده که کارشناسان احتمال می دهند علاوه بر آتشکده برای انجام آیین های مذهبی در آن، بر فراز تپه‌ها نیز گودال‌هایی برای افروختن آتش تعبیه شده است.
پل ساسانی خیری و محمد
وی پل تاریخی دوره ساسانی معروف به خیری و محمد را از دیگر بخش های مهم این سازه تاریخی دانست و افزود: این منطقه محل ملاقات ۲ عاشق و معشوق به نام های خیری و محمد بوده است.
رضایی تل زالی با یادآوری تاریخ ادبیات فارسی ایران شاهد روایت های عاشقانه ای چون لیلی و مجنون،خسرو و شیرین بوده تصریح کرد: خیری و محمد میتوانست آوازه بیشتری داشته باشد.
تلاش برای بقای یادگار معماری کهن
رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گچساران با اشاره به اینکه با اعتبار پیش بینی شده قرار است به زودی عملیات مرمت پل تاریخی «خیری و محمد» آغاز شود تاکید کرد: با این اعتبار استحکام بخشی پل تاریخی یاد شده به حد مطلوبی خواهد رسید.
صادق ماندنی زاده یادآوری اینکه مصالح اصلی به کار رفته در ساخت پل «خیری و محمد» گچ و سنگ لاشه است تاکید کرد که سه دهنه پل واقع در مجموعه تاریخی خیرآباد متعلق به سه دوره اشکانی، ساسانی و اسلامی است.
وی با بیان اینکه پل «خیری و محمد» بخشی از مجموعه تاریخی خیرآباد است تصریح کرد:مجموعه تاریخی خیرآباد متشکل از سه دهنه پل، مدرسه، آتشکده، قلعه، آب انبار و چهار طاقی‌های قلعه سنگی کوچک است.
روایت باستان شناسان از مجموعه تاریخی خیرآباد
آن طور که باستان شناسان کهگیلویه وبویراحمدی می گویند این سازه‌ها در جاده ارجان که دروازه تجارت ایران از خلیج فارس به جاده ابریشم بوده در زمان اردشیر بابکان احداث شده است.
آنان با اشاره به اینکه چارطاقه خیرآباد یکی از جالب ترین بخش های این مجموعه تاریخی است می گوید که این سازه روزگار اردشیر بابکان در جاده ارجان به آورد شهر که دروازه تجارت ایران از خلیج فارس به جاده ابریشم بود احداث شده است.
این کارشناسان تاکید می کنند: با توجه به اینکه دوران ساسانی اوج احترام ایرانیان به آتش بوده چارطاقه ها در این دوره برای برگزاری آیین های مذهبی ساخته می شد.
این اثر تاریخی در تاریخ دوم اسفند سال ۱۳۲۷ به‌عنوان یکی از نخستین آثار میراث فرهنگی کهگیلویه و بویراحمد به ثبت ملی رسیده یکی از مشهورترین بناهای تاریخی این استان است.
چارطاقی به نام هایی چون چهاردر، چهارقاپو و چهاردروازه نیز خوانده شده با معماری کالبدی زمینه چهارگوش و پوشش گنبدی، متشکل از چهار پایه و یک طاق گنبدی بر روی آن و چهار ورودی طاق‌دار ساخته شده است.
خیرآباد یا فروزک ناحیه‌ای گرمسیری با سابقه طولانی در تاریخ، واقع در جنوب غربی کهگیلویه و بویراحمد به اعتقاد پزهشگران دست کم پنج هزار سال قدمت دارد.
منبع: ایرنا
